So sánh mức độ gây ô nhiễm môi trường của động cơ diesel và động cơ xăng

Liên quan đến khí thải từ phương tiện giao thông, có nhiều ý kiến trái chiều xoay quanh việc động cơ diesel hay động cơ xăng gây ô nhiễm môi trường nhiều hơn.

Đứng trước vấn đề này, trên trang web youmatter.world.com đã đăng tải nội dung liên quan. Bài viết được tác giả so sánh giữa 2 động cơ xe cũng như mức độ nguy hại của khí thải của chúng gây ra với môi trường. Nội dung cụ thể như sau:

Động cơ diesel thải ra ít khí CO2 và khí nhà kính (GHG)

Động cơ diesel thải ra ít khí CO2 và khí nhà kính hơn động cơ xăng. Điều này xảy ra do loại nhiên liệu cụ thể và hiệu suất bên trong của động cơ diesel. Đặc biệt hơn, nhiên liệu được sử dụng trong động cơ diesel có tỷ số nén cao hơn xăng và nó cũng hoạt động tốt hơn so với động cơ xăng. Kết quả là, ít nhiên liệu được sử dụng hơn để đi cùng một quãng đường, cho phép tiết kiệm nhiều khí CO2 hơn. Hầu hết các ước tính chỉ ra rằng động cơ diesel thải ra ít hơn khoảng 10% so với động cơ xăng cùng loại.

Động cơ xăng thải ra ít hạt mịn và chất gây ô nhiễm không khí hơn

Động cơ diesel có điểm độc đáo là cần một lượng lớn không khí để quá trình đốt cháy nhiên liệu xảy ra. Vấn đề với không khí bổ sung này là nó gây ra nhiều phản ứng hóa học hơn, giải phóng một lượng đáng kể chất ô nhiễm không khí. Trong số các chất ô nhiễm này có dioxit và oxit nitơ, khí và các hạt mịn, chẳng hạn như hydrocacbon thơm đa vòng, etan và etylen.

Khi động cơ diesel đầu tiên xuất hiện trên thị trường, chúng kém hiệu quả hơn đáng kể so với động cơ xăng về các hạt mịn. Nói cách khác, chúng thải ra nhiều hạt mịn (đặc biệt là NOx) hơn so với động cơ xăng. Kể từ đó, các nhà sản xuất đã lắp đặt bộ lọc hạt để đối phó với việc áp dụng các tiêu chuẩn mới, hạn chế hơn về ô nhiễm hạt động cơ diesel. Nhờ những công nghệ này, từ 90 đến 99% các hạt khối lượng gây ô nhiễm dầu diesel hiện đã được lọc.

Động cơ diesel và xăng: Vấn đề ô nhiễm phức tạp

Việc so sánh mức độ gây ô nhiễm môi trường của 2 động cơ khó có thể đưa ra kết luận chính xác. Bởi:

•  Thứ nhất, bởi vì công nghệ của những động cơ này (và các tiêu chuẩn đi cùng với chúng) phát triển nhanh chóng.
• Thứ hai, do xe chạy xăng và xe chạy dầu thường khác nhau khá nhiều, cả về cấu tạo lẫn công dụng.

Trong những năm gần đây, hệ thống phun xăng trực tiếp đã dần phổ biến trên các động cơ xăng. Hệ thống này sử dụng một máy bơm để phun nhiên liệu vào xi lanh với áp suất cao nhằm giảm tiêu hao nhiên liệu. Tuy nhiên, vấn đề với hệ thống này là nó làm tăng đáng kể số lượng các chất ô nhiễm dạng hạt mịn trong động cơ xăng. Do đó, tỷ lệ phát thải hạt mịn của động cơ xăng ngày càng tăng khi loại động cơ này phát triển. Trên thực tế, họ có thể bắt kịp tốc độ phát thải hạt mịn (lý thuyết) của động cơ diesel. Trên thực tế, vào cuối năm 2018, tiêu chuẩn Euro 6b đã áp đặt các giới hạn tương tự đối với lượng khí thải hạt mịn đối với động cơ diesel và động cơ xăng.

Vấn đề trở nên phức tạp hơn với các mô hình khác nhau, cũng như các mục đích sử dụng khác nhau của xe chạy bằng xăng và dầu. Trung bình, xe chạy dầu lớn hơn, nặng hơn và hiệu quả hơn xe chạy xăng. Chúng cũng được sử dụng thường xuyên hơn để đi những khoảng cách xa hơn. Kết quả là,  theo số liệu của NGO Giao thông và Môi trường , trung bình động cơ diesel đang lưu hành gây ô nhiễm nhiều hơn động cơ xăng về lượng CO2 thải ra trong vòng đời của chúng.

Cuối cùng, đánh giá động cơ nào gây ô nhiễm nhiều nhất không chỉ là câu hỏi về loại động cơ mà nó còn phụ thuộc vào hệ thống phun, loại xe, tần suất sử dụng xe và mục đích sử dụng. Nhìn chung, có thể nói xe chạy xăng ít gây ô nhiễm hơn so với xe chạy bằng động cơ diesel. Chúng thải ra ít hạt mịn hơn và thậm chí ít CO2 hơn vì chúng thường là những phương tiện nhỏ hơn được sử dụng cho những chuyến đi ngắn hơn.